İnternet Robotu (Bot) Nedir?

Araç çağırma, randevu oluşturma, içerik arama, sipariş verme, kargo sorgulama ve telefon bankacılığı gibi pek çok işlem Facebook gibi sosyal medya platformları ve diğer servislerle entegre edilerek çeşitlilik kazandı. Peki, chatbot olarak fa ifade edilen bot tam olarak nedir? Ne tür özellikler sunar?

İnternet Robotu (Bot)

Botlar, esasında yeni bir kavram ya da teknoloji değil ve neredeyse bilişimin tüm alanlarında kullanılmaktalar². Özellikle arama motorları tarafından endeksleme amacıyla uzun zamandır kullanılmaktalar. İnternet robotları ise özel olarak İnternet üzerinde eylemler gerçekleştirmek üzere geliştirilen bir ajan yazılımı (software agent) grubudur³. Bu ajan yazılım grubu web tabanlı arama motorlarının çekirdeklerinde yer alan örümcek yazılımları ve özel amaçlı tarayıcı yazılımları da kapsamaktadır. Günümüzde bu botlardan veri madenciliği, e-posta işlemleri, oyunlar, haber grupları, sohbet, alışveriş, para işlemleri, yazılım işlemleri gibi hedeflenen bilgi türüne göre adlandırılan pek çok bot türü mevcuttur.

Chatbotlar

Chatbotlar (chatterbot) ise akıllı cihazlardaki mesajlaşma uygulamaları⁴ temelinde hareket eden İnternet robotlarıdır. Telegram⁵ ile başlayan süreç, özellikle Slack⁶ ile hızlanmıştır. Ardından Microsoft tarafından geliştirilen farklı özelliklerde çözümler ve Facebook Messenger’ın da bot sürecine dahil olmasıyla birlikte botlar günlük kullanımda önemli bir yer edinmiştir.

Bot Kullanımı

Bot kullanımıyla öne çıkan en önemli fayda bilgiye hızlı bir şekilde erişebilme ve hizmet alabilme kolaylığıdır. Bir kurumsal web sitesine giriş yaptığınızı, mesaj alanı aracılığıyla spesifik içerikler, yardım başlıkları ve ürünlerle ilgili bilgilere kolaylıkla ulaşabildiğinizi ve gerekli durumda bir temsilci ile bağlantı kurabildiğinizi düşünün. Ek olarak, belirli başlıklardaki haberleri, güncel döviz kurlarının takip edilmesi gibi verileri ayrıştırma işlemlerini de kolaylıkla özelleştirerek takip etmek mümkün ve bu süreçte çoğu zaman bir tarayıcıya ihtiyacınız olmaz ve süreç uygulamalar aracılığıyla yürütülebilir.

Peki, bu işlemler nasıl gerçekleşmekte?

Skype üzerinden anlatalım. Skype Translator⁷ bir çevrimiçi çeviri aracı olarak sesli çağrılarda 8 dilde, anlık mesajlarda ise 50’den fazla dilde çeviri işlemi gerçekleştirebilmekte. Öğrenen makine (machine learning) altyapısından yararlan bot karşılıklı sohbet içerisinde tarafların konuşmalarını anlık olarak çevirebilmekte ve her kullanımda daha başarılı olarak bu işlemi sürdürmekte.

Facebook Messenger platformunda 300.000 aktif Messenger botu mevcut ve bu botların büyük bir çoğunluğu harici servislerle entegre şekilde hizmet sağlamakta; Hacker News, HubSpot, KLM ve BeeMinder bunlardan sadece birkaçı. Bu botlar genellikle bir geliştirici tarafından geliştirilmektedir. Facebook Messenger için Facebook for Developers bu amaçla incelenebilir. Fakat, tek yöntem bu değil. Geliştirici gereksinimi olmaksızın da çeşitli servisler üzerinden botlar kullanabilir veya Botsify⁸, Chatfuel⁹, ChatBot¹⁰ ve Flow XO¹¹ gibi servislerle (yapay zeka) entegrasyonlar oluşturabilirsiniz.

İleri Okumalar

1. What is a Software Agent?
2. Tay (bot), @wikipedia
3. Bilgi Sohbet Botu, Windows Azure
4. Microsoft Bot Framework, Windows Azure
5. Bot nedir, chatbot’larla neler yapılabilir?
6. Tutorial: Using the Messenger Webview to create richer bot-to-user interactions
7. Facebook Bots 101: What They Are, Who’s Using Them & What You Should Do About It
8. Build a Personal Facebook Messenger Bot in 10 minutes with Nodejs and Standard Library