Measurement Protocol Kullanım Örnekleri
E-posta İzleme, İşlem Güncelleme, Upsell ve Diğer İşlemler
Google Analytics, Universal Analytics ve GA4 versiyonları için farklı ortamlara uygun olarak seçilebilecek farklı izleme yöntemleri sunmakta.
Bu yöntemlere daha önce Google Analytics İzleme (Tracking) Yöntemleri başlıklı yazıda değinmiştim. Seçeneklerden biri olan ve daha geniş bir kullanım imkanı sunan Measurement Protocol kullanımını çeşitli örnek senaryolar bağlamında biraz daha detaylandımak istiyorum.
Measurement Protocol
İlgili yazıda da bahsi geçtiği üzere; Measurement Protocol, internete bağlı herhangi bir cihazda gerçekleştirilen kullanıcı etkinliklerinin (event) ve olayların (hit) HTTP istekleri ile Google Analytics sunucularına gönderilmesini sağlar. Bu sayede çevrimiçi etkinliklerin yanı sıra çevrimdışı etkinlikler (sayfa görüntüleme, alışveriş, özel etkinlikler, vb.) de kullanılabilmekte ve GA kurulumu yapıl(a)mayan ortamlardaki (e-mail, vb.) kullanıcılar izlenebilmektedir.
İlk ve en temel örnekle measurement protocol kullanımlarına bir bakalım.
E-posta İzleme İşlemi
MailChimp ve benzeri popüler e-mail servisleri, HubSpot gibi CRM sistemleri Google Analytics başta olmak üzere pek çok izleme (tracking) servisi ile temel düzeyde de olsa entegrasyon imkanına sahip. Ancak, kişisel e-postalar ve/veya özelleştirilmiş kullanıcı etkinlikleri / kampanya takibi süreçlerinde bu entegrasyonlar yetersiz kalabilmekte. Bu ve benzeri ihtiyaçlar doğrultusunda Google Analytics tarafından sunulan measurement protocol ile oluşturulan bir pixel aracılığı ile etkinlik izleme ve kampanyalar ile ilişkilendirme gibi işlemleri gerçekleştirebilmekteyiz1.
Gmail Image Proxy hizmeti kullanıcıların çerezlerini iletmediğinden, Gmail kullanıcılarını izlemek için measurement protocol kullanılamamaktadır.
Measurement Protocol aracılığı ile izleme işlemleri yapmak için ilgili URL kaydını Universal Analytics veya GA4 parametreleri ile ilişkili olarak img
kaynağı olarak belirtmemiz yeterli olacaktır.
<img src="https://www.google-analytics.com/collect?v=1&..."/>
Google, diğer izleme işlemlerinde de olduğu üzere, measurement protocol aracılığıyla bir kişiyi tanımlayan hiçbir veri (adlar ve e-posta adresleri gibi) kaydına izin vermemektedir.
Eksik Ödeme İşlemlerinin Düzenlenmesi
Eğer Google Analytics e-ticaret verilerinizi (Transaction ID, Transactions, Revenue, vb.) e-ticaret sistemi veya harici ödeme yöntemi gibi başka bir sistem üzerinden doğrulamıyorsanız olası hatalı satın alma işlemlerini yakalayabilmeniz çok da mümkün olmayabilir. Bu amaçla, Google Apps Script ve Google Sheets gibi bir tablo aracı ile kayıtları karşılaştırmak uygun bir çözüm olabilir. Diğer yandan; R, JavaScript ve benzeri programlama dilleri ya da Looker Studio, Tableau gibi araçlarla da aynı işlem(ler)i veritabanı bağlantıları veya API'ler aracılığı ile gerçekleştirebilirsiniz2 3.
Diğer yandan, çoğu zaman iade işlemlerinin (refund) Google Analytics e-ticaret etkinlikleri içerisinde iletilmediğine tanıklık etmekteyim. Küçük hacimli işlemlerde göz ardı edilebilse de, işlam hacmindeki artış ile birlikte iadeler de takip edilmesi gereken (özellikle ürün ve kanal performansının takibi açısından) ayrı bir konu haline gelebilmekte. Diğer yandan, özellikle sanal kart kullanımlarında ödeme işlemi gerçekleşse dahi ödeme işleminin ödeme geçmişinde görüntülenememesi gibi problemler de söz konusu olabilmekte.
Yakaladığınız olası farklılıkları measurement protocol aracılığı ile yeniden Google Analytics sunucularına ileterek ilgili işlem verileri ile ilişkili bir güncelleme kaydı oluşturabilirsiniz.
Google Analytics geçmiş verileri üzerine yeniden yazılamamakta (replace). Ancak, ilgili veri için yeni bir zaman etiketi ile birlikte kayıt oluşturur. Dolayısıyla, raporlama sürecini bu bilgi ışığında ele almanız gerekir. Ancak, custom dimension tanımı ile elbette tarihlendirme ayrıca ele alınabilir.
Bu işlem için şu şartları sağlayabiliyor olmamız gerekir;
- Google Analytics Transaction ID (eğer adet veya ürün değişimi ise buna uygun metrik ve boyutlar), Date (YYYY-MM-DD)4
- Gerçek satış bilgileri (ödeme yöntemi sağlaycısı veya harici veritabanı)
// Hit Builder Test Bağlantısı
https://ga-dev-tools.appspot.com/hit-builder/?v=1&t=transaction&tid=UA-XXXXXXXX-Y&cid=12121212.1212121212&ni=1&ti=T12345&tr=99.99&ec=ecommerce&ea=purchase&iq=5
// Payload
v=1&t=transaction&tid=UA-XXXXXXXX-Y&cid=12121212.1212121212&ni=1&ti=T12345&tr=99.99&ec=ecommerce&ea=purchase&iq=5
Upsell
Alışveriş işlemlerinde tamamlanan bir alışveriş işlemi sonrasında eğer upsell (üst satış) işlemleri gerçekleştiriyorsanız, standart bir Google Analytics kurulumunda tüm yeni alımlar yeni bir işlem değeri (transaction id) alır. Bu durumun aksine, yeni satışların var olan işlem kaydına eklenmesini istersek measurement protocol üzerinden item hit türünü kullanarak güncelleme yapabiliriz.
Öncelikle ilk satın alma işlemimizi e-ticaret kod kurulumu ile yapıldığını varsayabiliriz. Ancak, aşağıda örnek olması açısından ayrıca measurement protocol ile oluşturulmuş bir transaction kaydına yer verdim. Elbette ilk işlemi purchase kaydı ile de gerçekleştirebilirsiniz.
v=1 // Version.
&tid=UA-XXXXX-Y // Tracking ID / Property ID.
&cid=555 // Anonymous Client ID.
&t=transaction // Transaction hit type.
&ti=12345 // Transaction ID. Required.
&ta=westernWear // Transaction affiliation.
&tr=50.00 // Transaction revenue.
&ts=32.00 // Transaction shipping.
&tt=12.00 // Transaction tax.
&cu=EUR // Currency code.
Bu işlem içerisinde 2 önemli noktayı unutmamaız gerekir; cid
(Client ID) ve ti
(Transaction ID). Client ID bir zorunluluk değil, ancak olası aksiliklerin önüne geçmek anlamında kullanımını öneririm. Transaction ID ise bir zorunluluk. İlgili işlem kaydına ekleme yapacağımız için ilk gerçekleşen işlem kimliğini biliyor olmamız gerekir. Tüm bu bilgiler hazır ise artık measurement protocol tarafından sunulan Item Hit işlemini gerçekleştirebiliriz.
v=1 // Version.
&tid=UA-XXXXX-Y // Tracking ID / Property ID.
&cid=555 // Anonymous Client ID.
&t=item // Item hit type.
&ti=12345 // Transaction ID. Required.
&in=sofa // Item name. Required.
&ip=300 // Item price.
&iq=2 // Item quantity.
&ic=u3eqds43 // Item code / SKU.
&iv=furniture // Item variation / category.
&cu=EUR // Currency code.
Evet, bu işlemi istediğimiz kadar tekrarlayabiliriz. Her kayıt yeni bir satır olarak eklenecektir.
Eğer Google Analytics üzerinden zaman kırılımı yaparsanız işlemlerin farklı gün ve saatlerde gerçekleşmesi durumunda o zaman etiketlerine ait işlem kayıtlarının ayrıca listelendiğini görebilirsiniz.
Sonuç
Elbette yukarıdaki örnekler daha da genişletilebilir. Bu amaçla kendi measurement protocol çözümlerimi de mümkün olduğunca alt başlıklar ve uygulama örnekleri üzerinden eklemeye devam edeceğim.