Pratik Araçlar: Whimsical
Tasarım, geliştirme ve analiz süreçlerinde kullanabileceğimiz pratik araçlarla ilgili yazılara, kendisini görsel çalışma alanı (visual workspace) olarak ifade eden ve özellikle akış çizelgesi ile zihin haritası özellikleri ile öne çıkan Whimsical ile devam edelim.
Whimsical
Flowchart (akış çizelgesi), wireframe (şema tasarımı), sticky note (yapışkan not) ve mind map (zihin haritası) özellikleri sunan, oluşturulan panolar (board) üzerinden kullanılabilen online bir araç. Whimsical.com1 adresi üzerinden erişilebilecek uygulama ücretsiz kullanımda 4, ücretli kullanımda ise sınırsız board oluşturma olanağı sunmakta.
Öncelikle, Whimsical oldukça yeni sayılabilecek bir online araç. Pazarda alternatif olarak değerlendirilebilecek pek çok seçenek olmasına karşın, Whimsical’i öne çıkaran sunduğu sadelik ve ihtiyaç duyulan özelliklerin aynı panolar çerçevesinde yönetilebilir olması. Kaspars Dancis2 tarafından 2017 yılında adımları atılan platform / uygulama bu sadeliği merkezde tutmaya da devam edecek gibi görünüyor. İnsanların fikirleri işbirliği yaparak planlayabilmeleri, görsel hale getirebilmeleri ve hayata geçirebilmeleri için bir alan oluşturmayı amaçlayan Whimsical’i, Kaspars’ın ifadesi ile “…biraz Dropbox Paper’a benziyor3. Ancak, düz metin yerine akış çizelgeleri ve şema tasarımı kullanıyorsunuz.” şeklinde özetlemek mümkün.
Whimsical, özelliklerine kısaca göz atalım. İlk olarak flowchart özelliğine bakabiliriz4.
Flowchart (akış çizelgesi) algoritmaları ve işlemleri birbirine oklarla bağlı, özelliklerin değişik tiplerdeki kutularla gruplandırılarak ifade edilebildiği yaygın bir şema tipidir. Akış şemaları çoğunlukla çeşitli alanlardaki işlem ve uygulamaların yönetilmesi, belgelendirilmesi, tasarlanması ve çözümlenmesi gibi amaçlar için kullanılırlar.
İlgili sayfada ayrıca örnek çizelgeler de yer almakta. Bu örnekler üzerinden de kullanım amaçları konusunda fikir edinilebilir. Özellikle, uygulama özelliklerinin planlanmasında kullanılabilecek akış şemaları ile planlı bir şekilde ilerlemek ve süreç kontrolü pratik bir hale gelmekte.
Ele alacağımız bir sonraki özellik Wireframe. Şema tasarımı (wireframe) veya kelime karşılığı olarak “tel kafes”, bir web sitesinin veya web/mobil uygulamanın iskeletini temsil eden görsel bir kılavuzdur. Şema tasarımları, uygulamaların kullanım amaçlarını, ekranlar / sayfalarla ifade edilen içeriğin (navigasyon, etkileşimler vb.) anlamlı hale gelmesi amacıyla kullanılırlar.
Wireframe ile desktop (masaüstü), iphone / android (mobil uygulama), tablet ve diğer seçenekleriyle farklı çözünürlüklere ve özelliklere uygun olarak taslak tasarımlar oluşturabilir ve ekranlar/sayfalar arasındaki geçişleri / ilişkileri yalın bir şekilde görselleştirebilirsiniz. Unutmadan, oluşturulan wireframe’leri görsel olarak aktarabilirsiniz ancak herhangi bir etkileşim ekleyemezsiniz.
Sticky Note ile diyagramlar, önceliklendirme matrisleri (prioritization matrix), yalın kanvas (lean canvas) ve kanban çalışma alanları oluşturabilirsiniz. MoSCoW metotuna aşina iseniz Sticky Note özelliğinin oldukça kullanışlı olduğunu görebilirsiniz. İlgili çalışma alanına dair detaylara ve örneklere özellik sayfasından ulaşabilirsiniz.
Son Whimsical özelliği Mind Maps (zihin haritası). En yaygın örneklerden biri olan Freemind başta olmak üzere, mobil ve/veya masaüstü olmak üzere, pek çok zihin haritası uygulaması denemiş biri olarak Whimsical’in diğer alternatiflere kıyasla oldukça sade olduğunu söyleyebilirim. Elbette bu durum benim için pozitif bir özellik. İhtiyaç duyulan bir proje akışı ise, detaylarda kaybolmamak ve kritik değerde olabilecek konuları gözden kaçırmamak adına planlamayı Sticky Note ile yönetebilirsiniz. Paralelinde de fikir akışını Mind Maps5 üzerinden sürdürerek karmaşadan uzak bir şekilde süreci ilerletebilirsiniz.