Yapısal Gazetecilik # Graph Commons

Ağlarımızı Örüyoruz diyerek Graph Commons'un çağrısı ile 12-13 Eylül 2018 tarihleri arasında, iki tam gün boyunca Karaköy, TMMOB Mimarlar Odası'nda düzenlenen Hackathon’da birbirinden farklı konulara ve bu konulara dair sorunlara değindik1.

AA

Amacın, bu konuların görsel olarak nasıl değerlendirileceği, nasıl çözümlenebileceği ve doğrudan görüntülenemeyenin, anlaşılamayanın nasıl daha anlamlı, anlaşılabilir ve görülebilir olduğunu deneyimlemek olduğu -en azından benim için etkinlikten oldukça memnun kaldığımı da belirtmek isterim.

Etkinliğe dair yapılan çağrıda da değinildiği üzere;

Gazetecilikte haberler ya da sivil toplum çalışmalarında raporlar ve basın bildirileri genellikle düz yazı olarak üretiliyor ve yayınlandıktan kısa bir süre sonra değerleri oldukça azalabiliyor, tekrar tekrar kullanımı ise mümkün olamıyor.

Belirtilen sorunlar/başlıklar içerisinden üzerinde çalışmak istediklerimizi seçerek mentörler eşliğinde hedeflediğimiz sonuca yönelik çalışmalara başladık ve sürecin sonunda farklı araçları, programalam dillerini kapsayan çözüm yöntemleri ile sunulan/edinilen içerikleri değerlendirerek başlangıç noktasından ne kadar uzağa gidilebilir, farklı çözümler farklı başlıklarla nasıl birleştirilebilir, ana sorunun çözümüne paralel olarak sorunun asıl kaynağına nasıl ulaşılabilir görmüş olduk.

Ağ Haritalama

Karmaşık veri yapılarının anlamlı ve kolaylıkla işlenebilir şekilde matematiksel/görsel olarak yorumlanması, işaretlenmesi, birleştirilmesi olarak ifade edilebilir; Graph Commons metni ise şu şekildedir1;

Ağ haritalama” karmaşık sistemleri anlamlandırabilmek için bize hem görsel hem matematiksel bir dil sağlar. Haberlerin ya da raporların içinde yer alan pek çok aktör ve ilişkiyi noktalar ve aralarında çizgiler olarak belirterek diyagramlarını oluşturabiliriz. Bu diyagramlar bilgisayarda modellenerek üzerinde işlem yapılabilir hale gelir, dolayısıyla veriye gömülü olan merkezi aktörler, kümeler, köprüler, dolaylı ilişkiler kolayca keşfedilir. Sonuçta, oluşturulan ağ veri tabanı ve analiz sonuçları içinde daimi olarak arama, dolaşma, karşılaştırma yapılarak ihtiyaca göre tekrar tekrar kullanılabilir.

Süreç

İnternet ve İfade Özgürlüğü üzerine 2 alt grup olarak belirlediğimiz farklı alt başlıklar üzerinden ilerlemeye başladığımız etkinliğin ilk günü sorunun kaynağı, çözüm yolları ve ilerlenecek yollar üzerine fikir pratikleri ile geçti. Temel araçlar ve adımlar belirlendikten sonra geriye bu araçların anlamlı sonuçlar üretecek şekilde kurgulanması kalıyordu ki etkinliğin 2. günü tamamen buna ayrılmıştı. Sunumlar ile üretilen araçlar, araçların kullanımı, sorunların analizi ve normalde fark edilmeyen bağlantıların yorumlanması üzerine gerçekleşen fikir pratikleri ise 2 günlük çalışmanın aslında ne kadar kıymetli bir bütün olduğunun göstergesiydi. Etkinliğin başladığı saat itibari Burak Arikan2'ın Graph Commons "nedir, ne yapar, nasıl ilerler?" sorularına verdiği cevaplar ve örnekler ile başlangıcı verilen çalışmalar içerisinde yer alan konular şu şekildeydi.

  1. Ekoloji ve Kent Hakkı
  2. İnternet ve İfade Özgürlüğü
  3. Meclis ve Kanunlar
  4. Tekelcilik, Yolsuzluk, Şeffaflık
  5. Medya Sahipliği
  6. Emek: çalışma koşulları, acısı ve direnişleri
  7. Eğitim Reformu
  8. Kadın Hakları
  9. LGBTİ Hakları
  10. Göçmen Hakları
  11. Sürdürülebilir Tarım ve Gıda
  12. Militarizm

Notlar

Burak‘a ve diğer katılan, emek veren, enerjisini katan arkadaşlara tekrar teşekkürler. Çalışmalara ayrıca Creative Commons International 4.03 lisanlanlı olarak Graph Commons4 üzerinden ulaşmanın mümkün olduğunu da eklemeliyim. İlerleyen zaman içerisinde üzerinde çalıştığımız İnternet ve İfade Özgürlüğü konusunda dair ayrıca çok daha detaylı bir paylaşımda bulunacağım. Etkinliğe dair dokuz8‘in paylaşımlarını twitter hesabı üzerinden5 takip görüntüleyebilirsiniz.