Göreceli ve Mutlak Bağlantılar
Site içi bağlantı kurgularında özellikle WordPress1 gibi hazır sistemler tercih edildiği günlerden bu yana bağlantı kurguları üzerinde düşünülmesi gereken konular arasında yer almamaya başladı. Nedeni elbette hazır sistemlerin İnternete ait adresleri URL (Standart Kaynak Bulucu)2 otomatik bir şekilde sağlıyor oluşu oldu. Ancak, yazı içi linklendirmelerde, tema ve eklenti düzenlemelerinde kimi zaman denk geldiğimiz elle müdahalelerin neticesinde bazı ufak hatalar da söz konusu olmuyor değil.
Bu yazının içeriğinde bu bağlantı yapıları ile ilgili kısaca bir bilgi vermeye, birkaç öneri ile yazıyı genişletmeye ve sonraki yazı olan URL yapısı çözümlemesi için konuya bir giriş oluşturmaya çalışacağım. Konuya dair görüşlerinizi yorum ve/veya tweet3 olarak paylaşabileceğinizi, sorularınızı ayrıca iletişim sayfasında yer alan form üzerinden iletebileceğinizi unutmayın.
Bağlantı Yapıları
Absolute ve Relative olmak üzere iki farklı bağlantı yapısı bulunmakta. Bağlantı tıklandığında yazım, protokol ve dizin yanlışlığı yapılmadığı sürece genel olarak işlem sonuçlarında farklılık söz konusu değil.
Absolute Links (Mutlak Bağlantılar)
Mutlak bağlantılar TCP/IP protokolleri4 üzerinden (http, https vb.) işlem görmektedir ve herhangi bir alanda yer alan herhangi bir dosyaya bağlantı vermeyi mümkün kılmaktadır ve her şartta domain kullanımı gerekmektedir.
Bir mutlak bağlantı şu şekildedir; http(s)://(www.)alanadi.com/page.html
<a href=”https://www.ornekwebsitesi.com/index.html”>Home</a><script src=”https://ajax.googleapis.com/ajax/libs/jquery/2.2.2/jquery.min.js”></script>
Relative Links (Göreceli Bağlantılar)
Göreceli bağlantılama mutlak bağlantılardan farklı olarak sadece, üzerinde çalıştığınız belge ve bağlantı hedefi aynı alan ve sürücüdeyse mümkün olmaktadır. Özellikle ilgili dökümanın bulunduğu dizin ve diğer dökümanlar ile arasındaki dizin yolları bilindiği durumlarda kullanılmaktadır. Aksi durumda bağlantılar kopuk olacak (Link rot5, HTTP 4046, vb.) ve dosya yollarına ulaşım mümkün olmayacaktır.
Bir göreceli bağlantı şu şekillerde olabilmektedir: */**/index.html
Bu kullanım içerisinde **./** ve **../../** gibi örnekler de yer almaktadır.
<a href=”index.html”>Home</a><script src=”jquery.min.js”></script><a href=”./”>Home</a><img src=”./logo.png” /><a href=”../../”>Home</a><link rel=”stylesheet” type=”text/css” href=”../../css/style.css” />
Bağlantı Yapılarındaki Farklılıklar
Kullanıcı deneyimi açısından ele alındığında iki bağlantılama yapısı arasında herhangi bir farklılık söz konusu olmamakta. Ancak, özellikle bloglar arasında içerik referanslamalarında göreceli bağlantılamalar linkler kontrol edilmeden aktarıldığında sorun çıkarabilmektedir, aynı şekilde aktarılan içeriklerde sitenize trafiğin gelmesini sağlamak için yine mutlak bağlantılar daha işlevsel sonuçlar sağlamaktadır.. [Google’ın mutlak bağlantı yapısını tavsiye etmesinin7 nedeni de yine göreceli bağlantı yapısının hataya daha açık olması olarak değerlendirilebilir. Göreceli bağlantıların hata riski taşıması gibi konular bir yana özellikle alanadı değişikliklerinde ise artı bir özellik olarak da değerlendirilebileceğini belirtmekte fayda var8.