Craft CMS ve Craft Commerce

Solo ve Pro kullanımlar altında ücretsiz ve yıllık ücretle kullanılabilen ve elbette bu üyelik türleri² arasında farklılı özellikler gösteren (kullanıcı hesapları, özelleştirme, geliştirici desteği vb.) uygulamanın Solo kullanım için indirilebilir Craft 2 olmak üzere³ iki dağıtımı bulunmakta. Açık kaynaklı olarak geliştirilen Solo⁴ uygulama ile ilgili detaylara Features sayfasından ulaşabilirsiniz⁵.

Craft CMS

Craft, geliştiriciler ve içerik yöneticileri için içerik yönetimini daha eğlenceli hale getirmeyi hedefleyen CMS olarak kendisini ifade etmekte. İçerik yöneticilerinin yazım süreçlerini daha kontrollü hale getirirken, geliştiricilere de hem içerik modelleme hem de front-end açısından yüksek düzeyde esneklik sunabiliyor. Yii Framework üzerine kurulmuş⁶ bir self-hosted PHP uygulaması olan Craft kendi eklentilerinizi yazmayı istemediğiniz sürece PHP ve Yii bilgisi gerektirmemekte. İlk betası (private) 2012, versiyon 1 ise 2013 yılında yayınlanan Craft’ın asıl işlevselliğini ve buna bağlı olarak bilinirliğini 2014 yılında yayınlanan versiyon 2 ile kazandığını söyleyebiliriz⁷. Craft 3 ise Craft 2 dağıtımına paralel olarak yenilenmiş pek çok özellik ile ayrı bir dağıtım olarak kullanıcılara sunulmakta⁸. Bu dağıtım için 2015 yılında çalışmalara başlayan Craft ekibi Craft 3.0’ün merkezinde özellikle Yii 2 ve kontrol paneli olduğunu belirtmekte⁹. Craft 3 ile birlikte kullanıcılara sunulan, öne çıkan özelliklere kısaca göz atalım¹⁰ ⁵;

Multi-Site
Image Editor
Asset Preview
Debug Toolbar
Element Queries
PostgreSQL
Plugin Store

Craft CMS Kurulum Gereksinimleri

Craft’ın teknik gereksinimleri hakkında daha fazla bilgi için Requirements sayfasını inceleyebilirsiniz¹¹. Temel gereksinimlere kısaca değinmek gerekirse;

Server Gereksinimleri

PHP 7.0+
MySQL 5.5+ (InnoDB veya MariaDB 5.5+ ile) ya da PostgreSQL 9.5+
Web server (Apache, Nginx, IIS)
PHP için ayrılmış en az 256MB bellek
En az 200MB disk alanı

PHP Gereksinimleri

ctype
cURL
GD ya da ImageMagick. (ImageMagick önerilir)
iconv
JSON
Multibyte String
OpenSSL
PCRE
PDO
PDO MySQL Driver ya da PDO PostgreSQL Driver
Reflection
SPL
Zip

Craft Commerce ise Craft CMS üzerinde kullanılabilen bir e-commerce eklentisi¹². Craft Commerce¹³ ise yine Craft 2¹⁴ ve Craft 3¹⁵ için ayrı eklentiler olarak ve ücretli/ücretsiz olarak kullanılabilmekte. Temel Craft CMS gereksinimleri elbette Craft Commerce için de geçerli¹⁶. Ek olarak, Craft Nitro ile de geliştirme ortamı sağlayabilirsiniz.

Craft CMS Kurulumu

Craft CMS Softaculous ve benzeri hızlı kurulum uygulamalarında yer almamakta. Bu nedenle yükleme işlemi el yordamıyla gerçekleştirilmek durumunda. Yine DigitalOcean hazır imajları arasında da bulunmamakta. Kurulum işleminde LAMP stack droplet üzerinden ilerleyeceğim¹⁷. Kurulum için Composer ve doğrudan zip paketi üzerinden de ilerlemek mümkün¹⁸. Release edilen sürümleri Github hesabı üzerinden takip edebilirsiniz¹⁹. Ayrıca Installation sayfasından da son sürüme ulaşabilirsiniz. Öncelikle sunucumuza SSH bağlantısı gerçekleştirelim.

ssh root@[sunucu-ip-adresi]

Bağlantının ardından /var/www/html/ içeriğinde yer alan index.html dosyasını silelim. Aksi durumda kurulum aşamasında hata almamız neden olacaktır.

rm /var/www/html/*

Kurulum aşamasında kullanabilmemiz için veritabanı ve kullanıcımızı oluşturalım. Elbette root kullanıcısı üzerinden de ilerleyebilirsiniz, bu durumda yeni bir tablo oluşturmanız yeterli olacaktır. Elbette öncesinde root kullanıcısına ait şifreyi edinmemiz gerekmekte.

cat ~/.digit*
mysql -u root -p

create database if not exists [veritabani-adi];
create user '[kullanici-adi]'@'localhost' identified by '[veritabani-sifresi]';
grant usage on *.* to '[kullanici-adi]'@'localhost' identified by '[veritabani-sifresi]';
grant all privileges on [veritabani-adi].* to '[kullanici-adi]'@'localhost';
flush privileges;
show databases;
exit;

MySQL servisini yeniden başlatalım.

service mysql restart

Sunucumuzdaki paketleri güncelleyelim ve Craft tarafından ihtiyaç duyulan paketleri yükleyelim.

apt update
apt install composer php7.2-zip php7.2-curl php7.2-mbstring php7.2-xml
a2enmod rewrite
apt upgrade

php.ini içeriğinde mbstring satırını aktifleştirelim.

nano /etc/php/7.2/apache2/php.ini

Apache servisini yeniden başlatalım.

service apache2 restart

Kurulum yaptığınız yolda değişiklik yapmışsanız bu işlemi .conf üzerinden de tanımlamalısınız.

nano /etc/apache2/sites-available/000-default.conf
service apache2 restart

Artık composer ile craft kurulumunu başlatabiliriz.

chown -R www-data:www-data /var/www
chmod -R 777 /var/www/html/*
composer create-project craftcms/craft /var/www/html/
cd /var/www/html

Craft CMS işlemlerimiz tamam. Artık site yapılandırma işlemine başlayabiliriz³. Bu işlem için craft setup komutunu kullanabilirsiniz.

./craft setup

El yordamı ile dosya üzerinden bilgileri tanımlamak ya da index.php/admin/install URL’i üzerinden ilerlemek de mümkün.

Kurulum işlemi için: http://[sunucu-ip-adresi-domain]/web/index.php/admin/install

İzinleri yeniden düzenleyelim³. Bu amaçla find komutundan faydalanabiliriz.

find . -type d -exec chmod 0755 {} \;
find . -type f -exec chmod 0644 {} \;

Bu aşamda sizden MySQL, kullanıcı ve site bilgileri istenecek. Oluşturduğunuz MySQL veritabanı bilgilerini girerek kurulum ve yapılandırma sürecini tamamlayabilirsiniz. İşlemlerin tamamlanmasının ardından Dashboard‘a yönlendirildiğinizde süreç tamamlanmış olacaktır²⁰.

Craft Commerce Kurulumu

Kurulum işlemi Plugin Store altından kolaylıkla yürütülebilir³. Plugin Store > E-commerce altından yayınlanan son sürüme ulaşabilirsiniz. Bu kurulum Commerce üzerinden yürütülecektir¹². Composer aracılığıyla yükleme işlemi yapmak için ise şu adımları izlemeniz yeterli;

composer require craftcms/commerce
composer update

Kurulum commerce ve templates klasörlerini barındırmakta. Bu indirilebilir içeriğe ayrıca CraftCommerce.com²¹ ve Github Releases²² üzerinden de ulaşmak mümkün.