Ödeme Yöntemleri ve Tracking İşlemleri

Genel olarak yer aldığım süreçler satış ve upsell ağırlıklı oldu. İlgili yazılardan bazılarına LMS etiketi üzerinden ulaşabilirsiniz. Gelelim ödeme yöntemleri ile ilişkili izleme (tracking) süreçlerine.

Ödeme İşlemleri

Çevrimiçi ortamda bir mal veya hizmetin satın alınması veya abonelik gibi işlemlerde tüketiciler ödeme işlemlerini doğrudan ya da dolaylı olarak bankalar arasındaki protokoller aracılığı ile gerçekleştirirler. Verilen bir siparişin tamamlanması için ödeme yöntemi aracılığıyla işlemin taraflar tarafından doğrulanması gerekir. Elbette kapıda ödeme ve benzeri alternatifler de söz konusu, ancak yazının temelini online gerçekleştirilen ödeme yöntemleri ile sınırlandırarak ilerleyeceğim. Az önce bahsettiğim taraflar doğrudan bankalar veya PayPal, PayU, Stripe, Apple Pay, Google Pay gibi aracı servisler olabilirler. Bankalar çoğu durumda ödeme işlemlerini doğrudan ilgili servis üzerinden gerçekleştirirler. Tanımlanan kart üzerinden ödeme alınır ve karşı tarafa aktarılır. Ancak, ödeme sistemleri süreci biraz daha farklı şekilde ele alabilirler. Örneğin, PayPal içerisinde bakiye barındırabilir ve ödemelerde bu bakiyelerinizi kullanabilirsiniz. Hatta, bazı ödemeler telefon ve benzeri hizmetlere eklenerek tahsil edilebilirler.

Ödeme Sistemleri

Ödeme sistemleri, kredi kartı veya doğrudan ödeme işlemlerini gerçekleştirebilme yetkisine sahip e-ticaret uygulama hizmeti sağlayıcısını ifade eder. Genelde ödeme sistemleri 2 farklı ödeme geçidi (payments gateway) aracılığı ile ödemeleri tahsil ederler. Bir ödeme sistemi bu hizmetlerin birini veya hepsine sahip olabilir.

Doğrudan Ödeme Geçidi (Direct Payment Gateways)

Kullanıcı web sitesinden veya uygulamasından ayrılmadan ödeme işlemini gerçekleştirebilir. Örneğin; Authorize.net, PayPal PayFlow Pro, SagePay, Stripe.

Harici Ödeme Geçidi (External Payment Gateways)

Kullanıcı ödeme işlemini ödeme sistemine ait harici bir sayfa üzerinden gerçekleştirir. Ödeme başarılı bir şekilde gerçekleştirildiğinde kullanıcı tekrar ilgili web sayfası veya uygulamaya yönlendirilir. Örneğin; 2Checkout, Citrus Payments, PayPal Express Checkout, ePay, Skrill.

Ödeme Sonuç İşlemi

Bir ödeme sistemi ödeme başarılı olduktan sonra doğrudan veya harici olması fark etmeksizin bir başarı (success) mesajı veya parametresi iletir. Bu sayede web sayfası veya uygulama ödemenin tamamlandığını anlar ve buna yönelik olarak işlem gerçekleştirir. Ancak, harici ödeme geçidi sistemlerinde yönlendirme farklı bir kaynak üzerinden gerçekleştirildiği için Google Analytics gibi izleme servisleri yeni bir oturum başlatma eğilimi gösterirler. Bazı ödeme sistemleri Google Analytics entegrasyonu imkanı sunarak linker parametre kullanımını desteklerler. Bu durumda alan adı tanımlaması ile alanlar arasında session paylaşımı gerçekleştirilebilmektedir.

Diğer durumlarda ise, kullanıcı farklı bir kaynaktan geldiği ve oturum bilgisi var olan bir Client ID ile eşleşirilemediği için yeni oturum başlatılır. Bu durum yalnızca oturum sayısını değil dönüşüm verilerini, hemen çıkma oranı ve ortalama oturum süresi gibi diğer ölçümleri de etkileyecektir. Eğer ecommerce etkinliklerini takip ediyorsanız ödeme sürecinde kullanılan alan adının referral olarak iletildiğini görebilirsiniz. Dolayısıyla, reklam kampanyalarınızın performansı değerleri de tutarlılığını kaybedecektir^{1 2}.

Bu sorunun çözümü ödeme yönteminin sunduğu entegrasyon imkanları ile ilişkili olsa da bazı temel adımlar da işinize yarayabilir.

Referral Exclusion

Yönlendirme olarak görünen alan adlarını Google Analytics tarafından Mülk seviyesinde sunulan yönlendirme hariç tutma özelliği ile kaynak akışı dışına taşıyabiliriz. Bu işlem için Admin > Property > Tracking Info > Referral Exclusion List adımlarını izlemeniz yeterli. İlgili alan adının eklenmesinin ardından, ödeme onayı sonrasında gerçekleştirilen yönlendirme listeye eklenmez ve kullanıcının geldiği kaynaklar (CPC, E-posta, Organik, vb.) doğru değerleri yansıtır.